BURADA HİÇBİR ŞEY OLMADI
26/10-05/11/2018
Açılış: 26 Ekim, Cuma, 18:00
Pakistan Pavyonu (Kültürpark)

“Ağaçlar da, tıpkı bizim gibi, hatırlıyor. Ama onlar, bizden farklı olarak, unutmuyor, gövdelerinde halkalar oluşturuyor ve hatıralarını halka halka muhafaza ediyorlar.”*

Eduardo Galeano’nun, sorgulayıcı kimliğiyle hazırladığı kitabı “Ve Günler Yürümeye Başladı”da yer alan “Yeşil Bellek”te, ağaçların zaman ve koşullar karşısında gösterdiği direncin bedenlerine yansımasını görürüz. Kentin bedenini oluşturan parçalardan biri olarak ele alabileceğimiz meydanların boşluğu, orada yaşayan toplumun refah seviyesini mi gösterir, yoksa bu boşluk, baskının yarattığı eylemsizlik halinden mi kaynaklanır? Kentsel yapı dönüşüme uğratıldığında, tanıklık görevini üstlenen mekân, görünümüyle birlikte hafızasını da yitirir.

Monitor, kentsel mekânın dönüşümü üzerinden toplumun hafızasını sorguladığı “Burada Hiçbir Şey Olmadı” isimli sergide, Gülsün Karamustafa ve Chto Delat’ı ağırlıyor.

Yaşamını ve çalışmalarını İstanbul’da sürdüren, Türkiye güncel sanatına yön vermiş önemli isimlerden sanatçı Gülsün Karamustafa, 2005 yılında gerçekleştirdiği çalışması “Meydanın Belleği”nde, bir meydanda yaşanan toplumsal olaylar ve bu meydanın yakınında oturan bir ailenin yaşadıklarına odaklanır. Toplumsal olaylarla şekillenen Taksim Meydanı’ndan dokümanter görüntülerin olduğu video, Osmanlı Dönemi’nde uçurulan ilk balonla başlar. Kimi zaman kutlama, kimi zaman direniş yeri olan meydanda ortak olan, bir araya gelme halidir. Pencerenin ardından görülenlerin yarattığı etkiyi ise, ne gördüklerini göremesek de duyduklarını işittiğimiz, meydanın yanı başında yaşayan aile fertlerinin tepkileri üzerinden değerlendiririz.

Yazar, sanatçı, eleştirmen ve felsefecilerden oluşan Rus kolektif Chto Delat’ın 2008’de başladığı müzikal üçlemesine, 2010 yılında ekledikleri son çalışma “The Tower: A Songspiel”de, Rusya’da yaşanan toplumsal olaylardan yola çıkılıyor. Dünyanın en büyük şirketlerinden biri olan Gazprom’un, genel merkezi olarak kullanmayı planladığı gökdelenin, kente getireceği faydaların yerel politikacılar, şirket yöneticileri, müze yöneticisi ve bir din adamı tarafından aktarıldığı videoda diğer köşede yer alanlar ise işçi, emekli, entelektüel, göçmen ve evsizlerin de aralarında bulunduğu toplumun farklı kesimlerinden kişilerden oluşuyor. UNESCO Dünya Mirası Alanı olarak kabul edilen Saint Petersburg’da yapılması planlanan gökdelen, kentin 18. yüzyıla ait tarihi dokusuna zarar vereceğinden, oldukça sert bir çatışmanın ortaya çıkmasına sebep oluyor. Direnişe rağmen tüm izinlerin alınıp, 2012’de inşasına başlanan gökdelen, tamamlandığında Avrupa’nın en yüksek binası olacak.

“Burada Hiçbir Şey Olmadı”, iktidarın, topluma hükmetme aracı olarak kullandığı mekânda yaptığı dönüşümlerle şekillendirdiği kentsel hafıza üzerinden, hatırladıklarımız ve henüz duymadıklarımız arasındaki mesafeyi katetmemiz için çağrıda bulunuyor.

Kültür için Alan destekli Monitor’ün İzmir Fuarı döneminde, 1938’de inşa edilip günümüze kadar ayakta kalan ve kentin hafıza merkezi olarak da tanımlayabileceğimiz Kültürpark’ta bulunan Pakistan Pavyonu’nu mekân olarak kullandığı sergi, 26 Ekim – 5 Kasım 2018 tarihleri arasında ziyaret edilebilir.

NOTHING HAPPENED HERE
26/10-05/11/2018
Opening: October 26, Friday, 06:00 pm
Pakistan Pavilion
(Kültürpark)

“Trees remember also, just like us. But they, unlike us, do not forget, they form rings on their bodies and they preserve their memories ring by ring.”*

In “Green Memory” a chapter in Eduardo Galeano’s book “Los Hijos De Los Dias” (Children of the Days: A Calender of Human History) written in his questioning identity, we see how the resistance of trees towards time and circumstances reflect upon their bodies. Does the emptiness of squares, which could be treated as one of the pieces that construct a city’s body, show the welfare level of the society that lives there, or does this emptiness point to an inertia caused by oppression? When an urban superstructure is transformed, the space that once took upon the duty of being a witness, loses its memory along with its looks.

Monitor is hosting Gülsün Karamustafa and Chto Delat in “Nothing Happened Here” exhibition, where the artist and the collective question social memory through the transformation of urban space.

Gülsün Karamustafa, one of the pioneers of contemporary Turkish art, works and lives in Istanbul. In her 2005 work “Memory of a Square”, she focuses on social events that took place in a square and what a family living close to this square has been through. The video contains documental images of Taksim Square, a place shaped by many social events throughout the years, and begins with the first flying baloon of the Ottoman Empire. This square, sometimes a place for celebrations and sometimes a space for boycott, has one aspect about it that never changes: gathering. We evaluate the impact of what’s seen behind the window, through the reactions of the family members that live by the square. Though we cannot see what they see, we are able to hear what they hear.

In their work “The Tower: A Songspiel” (2010), the latest addition to their musical trilogy that started in 2008, Chto Delat – Russian collective of authors, artists, critics and philosophers- use social events that took place in Russia. In the video, the benefits of the skyscraper that will be used as the headquarters of Gazprom- one of the biggest firms of the world- is being depicted by local politicians, company policy makers, a museum manager and a reverend. On the other corner, there are people from different parts of the society; the workers, pensioners, intellectuals, immigrants and the homeless. The skyscraper is planned to be built in St. Petersburg, a UNESCO World Heritage Site and because of the fact that the historic texture of the city dating back to the18th century would be harmed as a consequence of this construction, a severe conflict takes place. All legal permissions are taken for the skyscraper despite the opposition, the construction began in 2012 and once it’s completed, it is going to be the tallest building of Europe.

“Nothing Happened Here”, calls for us to take the step from what we remember to what we haven’t yet heard, through the urban memory shaped by the transformation of spaces, a medium of domination on society in use by the powerful.

The exhibition hosted by Monitor, funded by Spaces of Culture, will be held between October 26 – November 5, 2018 in Pakistan Pavillion in Kültürpark, a structure that could be identified as the social memory center of the city, since it was built in 1938 in the period when Kültürpark was Izmir Fair and remained intact until today.

*Eduardo Galeano, Ve Günler Yürümeye Başladı, 2012, SEL, s. 378.